images/headerlefonline.jpg
Delen van artikels

Vertrekkend van een analyse van de internationale context en de nationale situatie formuleert de Stuurgroep van LEF een aantal principiële bedenkingen over werk en tewerkstelling.


In deze neoliberale tijden zien wij een versnelling van tendensen en processen die zo oud zijn als het kapitalisme zelf: toenemende productiviteit, delocalisatie, precarisering van de arbeid, neerwaartse druk op de lonen, arbeidsomstandigheden en sociale rechten van de werkers en vernietiging van het leefmilieu. De kapitalisten spelen vaak handig hun slachtoffers tegen elkaar uit: werkers met bedreigde jobs tegen omwonenden met bedreigde leefomstandigheden (vb. DHL). De politieke en sociale tegenkrachten die sinds het begin van de jaren 90 danig verzwakt waren, kennen sinds het midden van die decade een heropleving die echter tot nu toe onvoldoende tegengewicht tegen het neoliberale offensief kon bieden.
Neoliberale regeringen zien zich verplicht ronkende tewerkstellingsplannen te verkondigen (vb. de 200.000 jobs van Verhofstadt). De voorgestelde recepten zoals vermindering van de patronale lasten en vermindering van de belastingen (met de illusie dat de aldus vrijgekomen koopkracht de economie zou stimuleren) geven weinig of geen resultaat. Zelfs bij aantrekkende economie komen er ternauwernood jobs bij (jobless growth). Omdat het niet maar niet lukt de ziekte te bekampen probeert men ze weg te moffelen door aan de thermometer te morrelen (o.a. jacht op werklozen) of de aandacht af te leiden (vb. de “activering van ouderen”). Daarnaast word verder gewerkt aan de precarisering van jobs door verhoogde flexibilisering, dienstcheques en de Europese “liberalisering” van de dienstverlening à la Bolkenstein.

In een poging inzake werk en tewerkstelling naar de grond van de zaak te gaan, brengt LEF een aantal bedenkingen naar voor:
1.de problematiek van de tewerkstelling is zeer complex. Er is al ontzettend veel over geschreven en gezegd. LEF wil een (bescheiden) bijdrage leveren aan de discussie die hierover bij ons en wereldwijd gevoerd wordt.
2.naast de actuele acute problematiek van de tewerkstelling is het nodig zich te verdiepen in de fundamentele aspecten van werk
3.werk is voor de mens een essentieel gegeven. Naast de materiële aspecten zoals het bezorgen van een individueel inkomen en het maatschappelijk nut van goederen en diensten, heeft werk diepere betekenis voor individu en maatschappij
4.bij tewerkstelling moet aandacht geschonken worden aan factoren die het aanbod en die de vraag van de arbeidsmarkt bepalen. Het aanbod neemt toe door de massale intrede van vrouwen en jongeren tot de arbeidsmarkt. De vraag vermindert door de technologische evolutie.
5.deze factoren moeten in hun internationaal perspectief geplaatst worden ( delocalisatie, arbeidsmigratie). LEF komt op voor internationale solidariteit in de strijd voor beter loon en arbeidsomstandigheden.
6.het “activeren” van werklozen is enkel aanvaardbaar indien dit op een niet repressieve wijze gebeurt en indien er voldoende gepast werkaanbod is.
7.idem voor het “activeren” van oudere werknemers. Eindeloopbaan regelingen moeten rekening houden met opleidingsniveau, arbeidsbelasting, gezondheidstoestand, situatie van de arbeidsmarkt en individuele voorkeur. Iedereen heeft recht op een deftig pensioen.
8.LEF heeft aandacht voor de kwaliteit van het werk en zijn betekenis in het kader van duurzame ontwikkeling. Werk dat schadelijk is voor het individu, de maatschappij (bvb. wapenindustrie) en milieu moet op termijn verdwijnen.
9.LEF steunt de eisen voor een gelijk hoogwaardig statuut voor alle werknemers met garanties tegen collectieve afdankingen en willekeurige individuele afdankingen. I.g.v. van verantwoorde herstructureringen moet het inkomen van de afgedankten gegarandeerd worden. LEF ijvert voor een beter wettelijk statuut van de vakbondsafgevaardigden.
10.De mogelijkheden tot toezicht door vakbonden en overheid op het financieel beheer van de bedrijven zouden moeten uitgebreid worden en aan bedrijven die winstgevend zijn zou in principe moeten verboden worden tot collectieve afdankingen over te gaan. In geval van vermindering van het aantal tewerkgestelden zou een bedrijf eerder bekomen overheidssteun terug moeten geven
11.naast de defensieve strijd voor behoud van werk moet een offensieve strategie ontwikkeld worden voor het creëren van maatschappelijk zinvol werk. Nu reeds is er een schrijnende onderbezetting in het onderwijs, in de zieken- en ouderenzorg. Om deze tewerkstelling te financieren moet het geld gehaald worden waar het zit (vermogensbelasting, effectieve strijd tegen fiscale fraude enz.).
12.LEF wil op alle niveaus constructief samenwerken met de vakbonden. Het idee dat de basis per definitie gelijk heeft en de top per definitie ongelijk is simplistisch. Leden van LEF worden aangespoord actief, geduldig en loyaal in de vakbonden bij te dragen tot hun democratische werking en strijdbaarheid. O.i. moeten politieke partijen of bewegingen de vakbonden niet willen vervangen of de les spellen, maar wel meewerken aan de politieke vertaling van hun gerechtvaardigde eisen. Daarvoor is geregeld overleg tussen vakbonden en politieke organisaties aangewezen, met behoud van ieders onafhankelijkheid. De aanwezigheid van vakbondsleiders in bestuursorganen van politieke organisaties en/of het kandideren bij politieke verkiezingen zijn o.i. niet verenigbaar.
13.Tegenover het wereldwijd neoliberaal offensief is eenheid voor de arbeidersklasse meer dan ooit nodig. LEF is daarom voorstander van steeds betere samenwerking tussen de vakbonden om uiteindelijk te komen tot één (wereld)vakbond.