Wanneer haalt België de kop uit het zand over fossiel energieverdrag?
Na een bewogen najaar was het een hele tijd stil rond het Energiehandvestverdrag (ECT). De onderhandelingen over een modernisatie van het verdrag zaten sinds de boycot door enkele Europese landen muurvast, tot de Europese Commissie begin februari de stilte doorbrak en een gezamenlijke uitstap van alle EU-landen onvermijdbaar noemde. Tijd voor een flashback én een blik op de toekomst.
Het is midden november 2022. Activisten van Greenpeace hangen een groot spandoek tegenover het hoofdkantoor van de N-VA. We roepen onze overheden op om uit het omstreden energiehandvestverdrag (ECT) te stappen. Fossiele energiebedrijven gebruiken dit verdrag namelijk om overheden in de tang te houden en klimaatambitie te kelderen. Helaas, ondanks alle argumenten voor een Belgische uitstap blijven de federale en Vlaamse overheden zich in stilte hullen. De Brusselse en Waalse overheden zijn wél voorstander van een uitstap.
6 argumenten waarom een uitstap uit het ECT onvermijdelijk is
Terwijl België twijfelt, is Europa op weg naar de uitgang
Terwijl onze politici de lippen stijf op elkaar hielden, klonk in andere landen de stem om uit het ECT te stappen luider dan ooit. Op enkele weken tijd kondigden maar liefst 7 Europese landen (Nederland, Spanje, Frankrijk, Slovenië, Polen, Duitsland en Luxemburg) aan het verdrag op eigen initiatief te verlaten. Een modernisering van het verdrag die gepland stond eind november werd door de boycot van deze landen onmogelijk en de stemming werd afgelast. Het verdrag blijft onveranderd, inclusief de bescherming van fossiele brandstoffen.
Na de mislukte hervorming blijft er voor de EU geen andere optie over dan samen het verdrag te verlaten. Het energiehandvestverdrag is immers fundamenteel in conflict met de Europese klimaatdoelstellingen en het akkoord van Parijs. Nadat het Europese parlement zich eind 2022 al had uitgesproken als voorstander van een gecoördineerde uitstap draaide ook de Europese Commissie begin februari haar kar en noemde uitstap van alle EU lidstaten “onvermijdbaar”.
De toekomst van het energiehandvestverdrag staat op erg losse schroeven nu er stilaan een einde lijkt te komen aan de Europese deelname aan het verdrag. Mits voldoende steun binnen de Europese Commissie kan de EU het verdrag verlaten en de zogenaamde “sunset clause” onschadelijk maken. Zo kan het risico op toekomstige rechtszaken tot een minimum beperkt worden.
Jouw stem telt: vraag onze overheden dat ook België uit het ECT stapt!
Ondanks alle hoopvolle en richtinggevende signalen slagen onze overheden er niet in tot een gemeenschappelijk standpunt te komen. Zo komt België binnen West-Europa zowel politiek als economisch geïsoleerd te staan. De Vlaamse en federale regeringen moeten dringend kleur bekennen en een initiatief van de Europese Commissie om samen het verdrag te verlaten volmondig steunen.