Het recht op vrijheid van meningsuiting is in gevaar !!!

Thierry Bodson maakt zich zorgen over het wetsontwerp van de minister van Justitie dat voorziet in een bijkomende straf (demonstratieverbod) voor personen die veroordeeld zijn voor bepaalde feiten gepleegd tijdens openbare betogingen. Voor de voorzitter van het ABVV ligt het gevaar voor de hand dat het stakings- en betogingsrecht wordt ondermijnd. 

Pascal Lorent

Dit is erger dan een aanval op de automatische loonindexering. Thierry Bodson is niet van streek. De reden: het wetsvoorstel van de federale minister van Justitie, Vincent Van Quickenborne (Open VLD), voor een "menselijkere, snellere en stevigere justitie", waarover deze dinsdag in de commissie van de Kamer zal worden gestemd, alvorens het in plenaire zitting wordt aangenomen.

Als de tekst wordt aangenomen, zullen rechters die mensen veroordelen voor gewelddaden of schade tijdens demonstraties of openbare evenementen, een extra sanctie kunnen opleggen (als zij van mening zijn dat de dader waarschijnlijk opnieuw zal plegen). Het gaat om een verbod om deel te nemen aan dergelijke bijeenkomsten gedurende maximaal drie jaar (of zes jaar bij recidive). Op papier is dit een wet die specifiek gericht is tegen hooligans of "relschoppers" die infiltreren in demonstraties. Maar de handelingen die onder deze wet kunnen vallen bestrijken een breder spectrum: brand stichten; vernielen van eigendommen; knoeien met of beschadigen van goederen; het "opzettelijk" verwijderen, afsnijden of vernielen van banden of belemmeringen die een boot, wagen of auto vasthouden; beschadigen van de eigendommen van anderen; lid zijn van een vereniging of bende die tot doel heeft een persoon of eigendom aan te vallen; dreigen met een aanval op een persoon of eigendom; lichamelijk letsel toebrengen; schuldig zijn aan moord.

"De feiten waarvoor deze straf kan worden uitgesproken zijn niet alleen ernstige feiten", verontrust de voorzitter van het ABVV. "Het simpele feit dat men een houten pallet op een picketlijn aansteekt, een gevel bekladt of een magazijn blokkeert door te verhinderen dat bederfelijke goederen vertrekken, kan bestraft worden met deze straf van maximaal drie jaar demonstratieverbod." Overdreven bezorgdheid? Niet in de ogen van de progressieve advocatenvereniging Progress Lawyers Network, of het Federaal Instituut voor de Bescherming en de Bevordering van de Mensenrechten (IFDH), dat vindt dat "de vrijheid van betoging niet lichtvaardig kan worden beperkt" en slechts "in zeer beperkte omstandigheden" kan worden beperkt. Voor haar roept "het wetsontwerp ernstige vragen op, met name over de noodzaak van de voorgestelde straf". Ook de Hoge Raad voor Justitie heeft zich zeer kritisch uitgelaten over de tekst, voegde de ABVV-baas eraan toe.

De stilte van de socialisten en ecologen

"We staan voor een fundamenteel probleem", benadrukt Thierry Bodson. "Het recht op vrijheid van meningsuiting, via het recht om te staken of te betogen, is in gevaar. Deze tekst komt er na een reeks rechterlijke beslissingen (unilaterale bevelen) die in het kader van het sociale conflict bij Delhaize werden genomen en tot doel hadden om pickets voor winkels te verbieden. De laatste was op 2 mei: een gerechtelijke uitspraak in Brussel, het Nederlandstalige deel van het land, verbood pickets in het hele land gedurende een maand. En de eenzijdige verzoeken van de vakbonden werden afgewezen. "Sommige rechters stellen handelsvrijheid boven sociale rechten", klaagt de vakbondsman. "En dat fenomeen zal waarschijnlijk nog toenemen omdat we hen met deze wet een extra instrument in handen geven.

De woede van de ABVV-voorzitter is des te groter omdat deze tekst eerst door de regering werd goedgekeurd. En dat noch de socialistische familie (PS, Vooruit), noch de ecologiefamilie (Ecolo, Groen) het nodig vonden om het wetsontwerp van de minister van Justitie aan te passen of te herijken. "Het is niet te verantwoorden dat deze partijen een wetsvoorstel als dit steunen in een context zoals we die kennen", klaagt Thierry Bodson. "Vooral omdat deze tekst niet was opgenomen in het regeerakkoord en niets de socialisten en ecologen verplichtte om zo'n vod te valideren en deel te nemen aan een veiligheidsbeleid, terwijl we ons niet in een pre-oproerperiode bevinden.

Voorlopig bewaart de minister van Justitie zijn antwoorden voor de leden van de parlementaire commissie die dinsdag bijeenkomt. Ecolo van haar kant hoopt nog steeds dat de tekst wordt gewijzigd om garanties te bieden. De PS herinnert eraan dat de tekst tot doel heeft de strijd aan te binden met het tuig dat infiltreert bij demonstraties. En in vergelijking met de oorspronkelijke versie, "bevat de tekst die in de Kamer werd ingediend belangrijke garanties om te voorkomen dat deze strafrechtelijke sanctie misbruikt wordt. Het ABVV zal dit op prijs stellen.